Katotsu, Shita, Shita wo Tsuke, Shitadou bazowo mają to samo znaczenie, jednak stosuje się różne terminy w zależności od kontekstu.
- Katotsu (niższe pchnięcie): zazwyczaj używane w nazwach ćwiczeń, np. Katotsu San Bon (trzy ataki)
- Shita (dół): Mokuju atakującego jest poniżej dłoni i mokuju partnera.
- Shita wo Tsuke (pchnięcie): słownikowo – komenda, używana podczas ćwiczenia, inicjująca atak
- Shitadou (dół klatki piersiowej): określenie celu, używane w shiai by oznajmić zdobycie punktu.
Zajęło nam sporo czasu by zrozumieć, że podczas wszystkich trzech głównych ataków (chokutotsu, dattotsu, katotsu), pchnięcia nie powinny niczym się różnić. Mokuju nie krąży wokół broni przeciwnika, przeciwnie, porusza się w linii prostej i to od drugiej osoby zależy, czy nasze ataki będą prawidłowe.
W przypadku katotsu, otwarcie powinno być poniżej ręki osoby, która pełni rolę nauczyciela (stąd shita – dół – dou). Shita oznacza dół, poniżej itd. stąd mokuju atakującego jest poniżej ręki i mokuju partnera.
Jak przy pozostałych atakach, pchnięcie powinno wyglądać niemalże identycznie, jednak szczególną uwagę należy zwrócić na częste błędy atakujących: opuszczanie końcówki mokuju podczas ruchu naprzód, bądź też nie unoszenie prawej dłoni do pożądanej wysokości. Jeśli mokuju będzie zbyt nisko, jest prawie pewne, że przeciwnik wykona kontratak i zdobędzie punkt. Prawa ręka w niewłaściwym położeniu oznacza, że nawet jeśli broń dosięgnie celu, punkt nie zostanie przyznany.
Po więcej informacji z perspektywy osoby atakującej, wróć do nagrania opisującego Tsuki.
Po więcej informacji na temat przyjmowania ataku, wróć do nagrań o omote i ura.
Przyjmowanie ataków przy katotsu:
W przypadku podstawowych ćwiczeń, takich jak katotsu san bon, partner wykonuje otwarcie poprzez zagarniający ruch swoim mokuju, dzięki czemu mokuju atakującego unosi się nieco do góry i w prawo (z perspektywy osoby, pełniącej rolę nauczyciela). Należy zrobić to ostrzem, a nie bokiem mokuju. W momencie, kiedy przednia (lewa) dłoń partnera poruszyła się na tyle, by uzyskać niewielkie otwarcie do katotsu, wydaje on komendę inicjującą atak („shita wo tsuke”) i w momencie, kiedy następuje pchnięcie, wyciąga lewe ramię do przodu i na zewnątrz (na prawo). Komenda nie powinna paść w momencie, kiedy cały ruch (zagarnięcie i wyprostowanie ręki) został już wykonany. Celem tego ćwiczenia jest nauczenie atakującego automatycznej reakcji na zauważone otwarcie.
Końcówka mokuju partnera powinna być na prawo od lewego ramienia atakującego i nieco powyżej niego, w zależności od wzrostu obydwu osób.
Uważaj na to, by otwarcie nie było zbyt duże i oczywiste, aby nauczyć atakującego rozpoznawać otwarcie w normalnych warunkach. Duży ruch partnera – wyprostowanie lewej ręki – tuż po tym jak pchnięcie zostało zainicjowane służy temu, by atak był poprawny i nie trafił w inną część ciała, niż powinien. Jeśli ramię partnera nie będzie w odpowiedniej pozycji – szczególnie, jeśli łokieć będzie zgięty – prawdopodobnie mokuju uderzy w biceps, co jest wyjątkowo bolesne.
W trudniejszych ćwiczeniach, na przykład przy katotsu z dystansu to-ma, partner przyjmuje atak w sposób zbliżony do tego, co dzieje się w walce – shiai. Widać to dobrze w 00:31 sekundzie nagrania. Atakujący wywiera presję (seme) na omote partnera, który reaguje blokując atak na omote. Ponownie – ruch ten powinien być możliwie jak najmniejszy, by pomóc atakującemu nauczyć się rozpoznawać okazję do ataku. Ręka partnera nie powinna być wyżej niż jego ramię. W 00:53 sekundzie filmu, sensej Terada pokazuje, jak podczas walki reaguje na presję na omote.
Lewa dłoń może trochę się przesunąć, ale powinna pozostać pomiędzy białymi liniami na mokuju. Lewa dłoń porusza się po linii w stronę lewego ramienia partnera, nie całkowicie pionowo. Taki ruch, w połączeniu z utrzymaniem prawidłowej pozycji bokiem (hanmi), powoduje, że powstaje niewielkie otwarcie o kształcie trójkąta, pomiędzy przedramieniem a mokuju partnera. Prawa ręka partnera przesuwa się wtedy trochę w przód. Ten sposób przyjmowania ataku nie jest najłatwiejszy i wymaga sporo treningu, na przykład poprzez obserwację siebie w lustrze.
Odpowiedź