Uwagi senseja Sato o egzaminach na wyższe stopnie w Jukendo

Od senseja Tooru Sato

Poniżej znajduje się kompilacja uwag senseja Sato o tym, na co zwraca uwagę podczas egzaminów na wyższe stopnie w jukendo. W zależności od preferencji, umieściliśmy dwie wersje – w tabeli i tekstową.

Wygląd ogólny/nastawienie

Egzaminowany ma poprawnie nałożoną hakamę i keikogi.

Nastawienie psychiczne

Serce pełne spokoju, duch pełen odwagi.

Kamae

Broń trzymana jest w linii środkowej, nie stanowiąc żadnego otwarcia do ataku. Końcówka broni jest umieszczona prawidłowo. Stopy stoją poprawnie, a przednia skierowana jest na wprost partnera.

Ashisabaki

Praca stóp jest poprawna, z palcami ‘chwytającymi’ podłogę. Okuriashi i tsugiashi nie mieszają się.

Shuugisha potrafi rozróżnić okuriashi, tsugiashi i ayumiashi.

Skrzyżowanie broni

Dystans pomiędzy mokuju jest prawidłowy.

Spojrzenie

Skupienie na oczach osoby naprzeciwko/przeciwnika.

Chokutotsu

Motodachi przyjmuje i absorbuje ciosy poprawnie.

Shuugisha – prawa ręka kończy z przodu lewej strony klatki piersiowej, z lewym ramieniem wyciągniętym naprzód. Wyraźne użycie biodra podczas pchnięcia. Jedność umysłu, broni i ciała.

Renzoku tsuki

Motodachi – przez całe ćwiczenie utrzymuje poprawny dystans.

Shuugisha – zadaje poprawne pchnięcia, nie gubiąc postawy. Prawa noga nie ciągnie się za ciałem.

Dattotsu

Motodachi – spycha broń atakującego końcówką swojej, nieco na prawo.

Shuugisha – zmienia strony za pomocą małych szybkich ruchów, używając bioder.

Katotsu

Motodachi – spycha broń atakującego, po czym prostuje lewy łokieć do góry za pomocą małego szybkiego ruchu i przyjmuje pchnięcie shitadou.

Shuugisha – prawy nadgarstek wykonuje taki sam ruch jak w chokutotsu. Broń nie jest unoszona lewą dłonią do góry podczas pchnięcia, w trakcie pchnięcia broń nie jest wycofywana. Pchnięcie powinno być proste.

Haraizuki / Seme

Harai (zbicie) i pchnięcie powinny być wykonane jako jeden ruch.

Motodachi – skraca dystans by harai mogło być wykonane blisko kote. Nie cofa się, zanim shuugisha nie wykona harai.

Shuugisha – migi harai wykonane jak najbliżej kote partnera. Hidari harai wykonane tylną częścią broni (lufy). Przy shita no harai, prawa dłoń unosi się do góry i wykonuje zagarniający ruch, jak najbliżej kote partnera.

Haraizuki / Ouji

Motodachi – pchnięcie jest prawidłowe

Shuugisha – migi, hidari i shita harai wykonywane szybko, niewielkim ruchem i blisko kote partnera, po czym od razu następuje pchnięcie. Nie wykonuje kroku w tył i nie porusza stopami podczas pchnięcia.

Ouyouwaza

Należy unikać nadmiernego hałasu i wydawania z siebie dźwięku.

Motodachi – powinien wykonywać technikę w odpowiednim dystansie.

Shuugisha – migi no harai waza: debana haraizuki powinno być niewielkie i szybkie. Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko. Po pchnięciu, praca nóg powinna być płynna.

Hidari no haraizuki: prawidłowe harai wykonuje się tyłem broni (lufy). Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko

Shiai (trwający około 1 minutę)

Podejdź do shai w pełni przygotowany/a i z odpowiednim nastawieniem. Pilnuj prawidłowej postawy i pracy nóg. Zawsze używaj technik, które lubisz i wiesz, że robisz dobrze, nie zapominaj o zanshin. Staraj się nie wykonywać teatralnej walki, ustawiać jej pod siebie. Upewnij się, że masz dobrze założone bogu.

Oceniany aspekt	Motodachi	Shuugisha	Uwagi
Wygląd ogólny/podeście	Egzaminowany ma poprawnie nałożoną hakamę i keikogi.
Nastawienie psychiczne	Serce pełne spokoju, duch pełen odwagi.
Kamae	Broń trzymana jest w linii środkowej, nie stanowiąc żadnego otwarcia do ataku. Końcówka broni jest umieszczona prawidłowo. Stopy stoją poprawnie, a przednia skierowana jest na wprost partnera.
Ashisabaki	Praca stóp jest poprawna, z palcami ‘chwytającymi’ podłogę.	Shuugisha potrafi rozróżnić okuriashi, tsugiashi i ayumiashi..	Okuriashi i tsugiashi nie mieszają się.
Skrzyżowanie broni	Dystans pomiędzy mokuju jest prawidłowy.
Spojrzenie	Skupienie na oczach przeciwnika.
Chokutotsu	Motodachi przyjmuje i absorbuje ciosy poprawnie.	Shuugisha – prawa ręka kończy z przodu lewej strony klatki piersiowej, z lewym ramieniem wyciągniętym naprzód. Wyraźne użycie biodra podczas pchnięcia. Jedność umysłu, broni i ciała.
Renzoku tsuki	Motodachi – przez całe ćwiczenie utrzymuje poprawny dystans.	Shuugisha – zadaje poprawne pchnięcia, nie gubiąc postawy. Prawa noga nie ciągnie się za ciałem.
Dattotsu	Motodachi – spycha broń atakującego końcówką swojej, nieco na prawo.	Shuugisha – zmienia strony za pomocą małych szybkich ruchów, używając bioder.
Katotsu	Motodachi – spycha broń atakującego, po czym prostuje lewy łokieć do góry za pomocą małego szybkiego ruchu i przyjmuje pchnięcie shitadou.	Shuugisha – prawy nadgarstek wykonuje taki sam ruch jak w chokutotsu. Broń nie jest unoszona lewą dłonią do góry podczas pchnięcia, w trakcie pchnięcia broń nie jest wycofywana.	Pchnięcie powinno być proste.
Haraizuki / Seme	Motodachi – skraca dystans by harai mogło być wykonane blisko kote. Nie cofa się, zanim shuugisha nie wykona harai..	Shuugisha – migi harai wykonane jak najbliżej kote partnera. Hidari harai wykonane tylną częścią broni (lufy). Przy shita no harai, prawa dłoń unosi się do góry i wykonuje zagarniający ruch, jak najbliżej kote partnera.	Harai (zbicie) i pchnięcie powinny być wykonane jako jeden ruch.
Haraizuki / Ouji	Motodachi – pchnięcie jest prawidłowe.	Shuugisha – migi, hidari i shita harai wykonywane szybko, niewielkim ruchem i blisko kote partnera, po czym od razu następuje pchnięcie. Nie wykonuje kroku w tył i nie porusza stopami podczas pchnięcia.
Ouyouwaza	Motodachi – powinien wykonywać technikę w odpowiednim dystansie.	Shuugisha – migi no harai waza: debana haraizuki powinno być niewielkie i szybkie. Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko. Po pchnięciu, praca nóg powinna być płynna. Hidari no haraizuki: prawidłowe harai wykonuje się tyłem broni (lufy). Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko	Należy unikać nadmiernego hałasu i wydawania z siebie dźwięku.
Shiai (trwający około 1 minutę)	Podejdź do shai w pełni przygotowany/a i z odpowiednim nastawieniem. Pilnuj prawidłowej postawy i pracy nóg. Zawsze używaj technik, które lubisz i wiesz, że robisz dobrze, nie zapominaj o zanshin. Staraj się nie wykonywać teatralnej walki, ustawiać jej pod siebie. Upewnij się, że masz dobrze założone bogu.

————————————————

UWAGI DOTYCZĄCE KATA

Wszystkie formy kata powinny być wykonywane w duchu prawdziwej walki, a nie demonstracji. Obydwie osoby powinny zsynchronizować swoje oddechy, trzymać się podstaw i pokazać swoją godność i powagę. Wszystkie elementy (ubiór, kamae, praca nóg, wykonywane techniki, ma-ai, zanshin, wycofanie, naore) powinny być wykonane poprawnie. Formy kata należy wykonywać w spokoju serca i ducha.

Należy oceniać kandydatów, biorąc pod uwagę poniższe punkty, a także to, na który stopień dan (4,5,6,7) są egzaminowani.

Kamae

Motodachi – prowadzi shikata w dobrej postawie

Shuugisha – prawidłowa postawa pełna skupienia i gotowości

Ashisabaki

Palce stóp pracują, a końcówka broni pozostaje w jednym miejscu i nie chybocze się.

Kolejność form kata

Zna dobrą kolejność form.

1. Ipponme (sen no waza)

Uchikata – utrzymuje dobrą postawę podczas przyjmowania pchnięcia. Cofa się do pozycji wyjściowej i właściwego dystansu. Obniżając mokuju, by zakończyć formę, końcówka broni jest lekko przechylona na lewo.

Shikata – Widać, że przejmuje inicjatywę podczas chokutotsu. Demonstruje zanshin. Utrzymuje postawę ciała skierowaną bokiem do przeciwnika (hanme). Patrzy przeciwnikowi w oczy przez cały czas trwania kata. Powraca do pozycji wyjściowej. Gdy broń jest skrzyżowana, mokuju stykają się, nie naciskając na siebie, ale nie ma między nimi przerwy.

1. Nihonme (sensen no waza)

Uchikata – wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata wykonuje dattotsu, mokuju powinno być nieco na prawo.

Shikata – Nakłada presję na stronę omote, a potem zadaje poprawne pchnięcie. Unik powinien być jak najmniejszy i szybki. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.

1. Sanbonme (sensen no waza)

Uchikata – schodzi do gedan i wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata nakłada presję, unosi broń, by otworzyć przeciwnikowi drogę do celu – katotsu.

Shikata – Nakłada presję na górną część ciała uchikata, zadaje pchnięcie katotsu. Prawy nadgarstek musi być w poprawnej pozycji, a lewy łokieć wyprostowany (lecz nie zablokowany, ‘przeprostowany’). Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w prawo. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.

1. Yohonme (sensen no waza)

Uchikata – odpowiada na przyjęcie przez shikata pozycji gedan niewielkim ruchem do góry z chudan. Wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Nakłada presję na gedan przeciwnika obniżając końcówkę broni (kensen).

Shikata – Rozpoczyna od przejścia do gedan no kamae. Gdy uchikata nakłada presję na broń spychając ją w dół, robi unik i zadaje pchnięcie w gardło (nodo), nie dotykając go, ale będąc wystarczająco blisko. Prawa ręka jest z przodu lewej strony klatki piersiowej. Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w lewo.

1. Gohonme (gonosen no waza)

Uchikata – pokazuje inicjatywę do ataku.

Shikata – Nie pozwala uchikata na wykonanie pełnego pchnięcia. Wykonuje migi harai tsuki w prawidłowym dystansie maai z szybkim i poprawnym pchnięciem. W momencie, gdy mokuju schodzą się do pozycji wyjściowej, nie powinny napierać na siebie, ani tworzyć między sobą przerwy.

1. Ropponme (gonosen no waza)

Uchikata – gdy shikata jest w odpowiednim dystansie do ataku, wykonuje dattotsu.

Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie w reakcji na atak uchikata, hidari harai tsuki. Harai powinno być wykonane z użyciem głównie prawej ręki. Pozostaje w dystansie, nie cofając się. Po pchnięciu, wykonuje duży krok w tył, wycofując silnie mokuju i demonstruje zanshin.

1. Nanahonme (gonosen no waza)

Uchikata – przyjmuje nieco wyższy chudan; w momencie dojścia do odpowiedniego dystansu do ataku, natychmiast wykonuje pchnięcie na shitadou przeciwnika.

Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie, w reakcji na atak uchikata, shita harai. Prawa ręka znajduje się nad klatką piersiową, a podczas harai shikata nie cofa się

1. Happonme (gonosen no waza)

Uchikata – przyjmuje gedan i, gdy będzie w odpowiednim dystansie do ataku, natychmiast nakłada presję na shitadou przeciwnika. Presja na nodo zmusza shikata do podniesienia broni uchikata. Przyjmując makiotoshi, unikaj sytuacji, gdzie kensen dotknie podłogi.

Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, nakłada presję na gedan przeciwnika. Robi krok w tył, by wykonać makiotoshi, wykorzystując pchnięcie na nodo zadane przez uchikata. Robi zwrot w lewo i wykonuje pchnięcie na do. Makiotoshi i do tsuki powinny stanowić jeden płynny ruch.

Forma jukendo kata	Uchikata	Shikata	Uwagi
Kamae	Motodachi – prowadzi shikata w dobrej postawie.	Shuugisha – prawidłowa postawa pełna skupienia i gotowości.
Ashisabaki	Palce stóp pracują, a końcówka broni pozostaje w jednym miejscu i nie chybocze się.
Kolejność form	Zna i rozumie dobrą kolejność form.
Ipponme (sen no waza)	Uchikata – utrzymuje dobrą postawę podczas przyjmowania pchnięcia. Cofa się do pozycji wyjściowej i właściwego dystansu. Obniżając mokuju, by zakończyć formę, końcówka broni jest lekko przechylona na lewo.	Shikata – Widać, że przejmuje inicjatywę podczas chokutotsu. Demonstruje zanshin. Utrzymuje postawę ciała skierowaną bokiem do przeciwnika (hanme). Patrzy przeciwnikowi w oczy przez cały czas trwania kata. Powraca do pozycji wyjściowej. Gdy broń jest skrzyżowana, mokuju stykają się, nie naciskając na siebie, ale nie ma między nimi przerwy.	Wszystkie formy kata powinny być wykonywane w duchu prawdziwej walki, a nie demonstracji (odnosi się do wszystkich form od 1. do 8.)
Nihonme (sensen no waza)	Uchikata – wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata wykonuje dattotsu, mokuju powinno być nieco na prawo.	Shikata – Nakłada presję na stronę omote, a potem zadaje poprawne pchnięcie. Unik powinien być jak najmniejszy i szybki. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.
Sanbonme (sensen no waza)	Uchikata – schodzi do gedan i wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata nakłada presję, unosi broń, by otworzyć przeciwnikowi drogę do celu – katotsu.	Shikata – Nakłada presję na górną część ciała uchikata, zadaje pchnięcie katotsu. Prawy nadgarstek musi być w poprawnej pozycji, a lewy łokieć wyprostowany (lecz nie zablokowany, ‘przeprostowany’). Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w prawo. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.	Uchikata nie powinien prostować w pełni lewego łokcia.
Yonhonme (sensen no waza)	Uchikata – odpowiada na przyjęcie przez shikata pozycji gedan napierając niewielkim ruchem do góry z chudan. Wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Nakłada presję na gedan przeciwnika obniżając końcówkę broni (kensen).	Shikata – Rozpoczyna od przejścia do gedan no kamae. Gdy uchikata nakłada presję na broń spychając ją w dół, robi unik i zadaje pchnięcie w gardło (nodo), nie dotykając go, ale będąc wystarczająco blisko. Prawa ręka jest z przodu lewej strony klatki piersiowej. Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w lewo.
Gohonme (gonosen no waza)	Uchikata – pokazuje inicjatywę do i wolę ataku.	Shikata – Nie pozwala uchikata na wykonanie pełnego pchnięcia. Wykonuje migi harai tsuki w prawidłowym dystansie maai z szybkim i poprawnym pchnięciem. W momencie, gdy mokuju schodzą się do pozycji wyjściowej, nie powinny napierać na siebie, ani tworzyć między sobą przerwy.
Ropponme (gonosen no waza)	Uchikata – gdy shikata jest w odpowiednim dystansie do ataku, wykonuje dattotsu.	Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie w reakcji na atak uchikata, hidari harai tsuki. Pozostaje w dystansie, nie cofając się. Po pchnięciu, wykonuje duży krok w tył, wycofując silnie mokuju i demonstruje zanshin.	Harai powinno być wykonane z użyciem głównie prawej ręki.
Nanahonme (gonosen no waza)	Uchikata – przyjmuje nieco wyższy chudan; w momencie dojścia do odpowiedniego dystansu do ataku, natychmiast wykonuje pchnięcie na shitadou przeciwnika.	Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie, w reakcji na atak uchikata, shita harai. Prawa ręka znajduje się nad klatką piersiową, a podczas harai shikata nie cofa się.
Happonme (gonosen no waza)	Uchikata – przyjmuje gedan i, gdy będzie w odpowiednim dystansie do ataku, natychmiast nakłada presję na shitadou przeciwnika. Presja na nodo zmusza shikata do podniesienia broni uchikata. Przyjmując makiotoshi, unikaj sytuacji, gdzie kensen dotknie podłogi.	Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, nakłada presję na gedan przeciwnika. Robi krok w tył, by wykonać makiotoshi, wykorzystując pchnięcie na nodo zadane przez uchikata. Robi zwrot w lewo i wykonuje pchnięcie na do. Makiotoshi i do tsuki powinny stanowić jeden płynny ruch.
Uwagi ogólne	Obydwie osoby powinny zsynchronizować swoje oddechy, trzymać się podstaw i pokazać swoją godność i powagę. Wszystkie elementy (ubiór, kamae, praca nóg, wykonywane techniki, ma-ai, zanshin, wycofanie, naore) powinny być wykonane poprawnie.	Formy kata należy wykonywać w spokoju serca i ducha.
Należy oceniać kandydatów, biorąc pod uwagę poniższe punkty, a także to, na który stopień dan (4,5,6,7) są egzaminowani.