Od senseja Tooru Sato
Poniżej znajduje się kompilacja uwag senseja Sato o tym, na co zwraca uwagę podczas egzaminów na wyższe stopnie w jukendo. W zależności od preferencji, umieściliśmy dwie wersje – w tabeli i tekstową.
Wygląd ogólny/nastawienie
Egzaminowany ma poprawnie nałożoną hakamę i keikogi.
Nastawienie psychiczne
Serce pełne spokoju, duch pełen odwagi.
Kamae
Broń trzymana jest w linii środkowej, nie stanowiąc żadnego otwarcia do ataku. Końcówka broni jest umieszczona prawidłowo. Stopy stoją poprawnie, a przednia skierowana jest na wprost partnera.
Ashisabaki
Praca stóp jest poprawna, z palcami ‘chwytającymi’ podłogę. Okuriashi i tsugiashi nie mieszają się.
Shuugisha potrafi rozróżnić okuriashi, tsugiashi i ayumiashi.
Skrzyżowanie broni
Dystans pomiędzy mokuju jest prawidłowy.
Spojrzenie
Skupienie na oczach osoby naprzeciwko/przeciwnika.
Chokutotsu
Motodachi przyjmuje i absorbuje ciosy poprawnie.
Shuugisha – prawa ręka kończy z przodu lewej strony klatki piersiowej, z lewym ramieniem wyciągniętym naprzód. Wyraźne użycie biodra podczas pchnięcia. Jedność umysłu, broni i ciała.
Renzoku tsuki
Motodachi – przez całe ćwiczenie utrzymuje poprawny dystans.
Shuugisha – zadaje poprawne pchnięcia, nie gubiąc postawy. Prawa noga nie ciągnie się za ciałem.
Dattotsu
Motodachi – spycha broń atakującego końcówką swojej, nieco na prawo.
Shuugisha – zmienia strony za pomocą małych szybkich ruchów, używając bioder.
Katotsu
Motodachi – spycha broń atakującego, po czym prostuje lewy łokieć do góry za pomocą małego szybkiego ruchu i przyjmuje pchnięcie shitadou.
Shuugisha – prawy nadgarstek wykonuje taki sam ruch jak w chokutotsu. Broń nie jest unoszona lewą dłonią do góry podczas pchnięcia, w trakcie pchnięcia broń nie jest wycofywana. Pchnięcie powinno być proste.
Haraizuki / Seme
Harai (zbicie) i pchnięcie powinny być wykonane jako jeden ruch.
Motodachi – skraca dystans by harai mogło być wykonane blisko kote. Nie cofa się, zanim shuugisha nie wykona harai.
Shuugisha – migi harai wykonane jak najbliżej kote partnera. Hidari harai wykonane tylną częścią broni (lufy). Przy shita no harai, prawa dłoń unosi się do góry i wykonuje zagarniający ruch, jak najbliżej kote partnera.
Haraizuki / Ouji
Motodachi – pchnięcie jest prawidłowe
Shuugisha – migi, hidari i shita harai wykonywane szybko, niewielkim ruchem i blisko kote partnera, po czym od razu następuje pchnięcie. Nie wykonuje kroku w tył i nie porusza stopami podczas pchnięcia.
Ouyouwaza
Należy unikać nadmiernego hałasu i wydawania z siebie dźwięku.
Motodachi – powinien wykonywać technikę w odpowiednim dystansie.
Shuugisha – migi no harai waza: debana haraizuki powinno być niewielkie i szybkie. Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko. Po pchnięciu, praca nóg powinna być płynna.
Hidari no haraizuki: prawidłowe harai wykonuje się tyłem broni (lufy). Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko
Shiai (trwający około 1 minutę)
Podejdź do shai w pełni przygotowany/a i z odpowiednim nastawieniem. Pilnuj prawidłowej postawy i pracy nóg. Zawsze używaj technik, które lubisz i wiesz, że robisz dobrze, nie zapominaj o zanshin. Staraj się nie wykonywać teatralnej walki, ustawiać jej pod siebie. Upewnij się, że masz dobrze założone bogu.
Oceniany aspekt | Motodachi | Shuugisha | Uwagi |
Wygląd ogólny/podeście | Egzaminowany ma poprawnie nałożoną hakamę i keikogi. | ||
Nastawienie psychiczne | Serce pełne spokoju, duch pełen odwagi. | ||
Kamae | Broń trzymana jest w linii środkowej, nie stanowiąc żadnego otwarcia do ataku. Końcówka broni jest umieszczona prawidłowo. Stopy stoją poprawnie, a przednia skierowana jest na wprost partnera. | ||
Ashisabaki | Praca stóp jest poprawna, z palcami ‘chwytającymi’ podłogę. | Shuugisha potrafi rozróżnić okuriashi, tsugiashi i ayumiashi.. | Okuriashi i tsugiashi nie mieszają się. |
Skrzyżowanie broni | Dystans pomiędzy mokuju jest prawidłowy. | ||
Spojrzenie | Skupienie na oczach przeciwnika. | ||
Chokutotsu | Motodachi przyjmuje i absorbuje ciosy poprawnie. | Shuugisha – prawa ręka kończy z przodu lewej strony klatki piersiowej, z lewym ramieniem wyciągniętym naprzód. Wyraźne użycie biodra podczas pchnięcia. Jedność umysłu, broni i ciała. | |
Renzoku tsuki | Motodachi – przez całe ćwiczenie utrzymuje poprawny dystans. | Shuugisha – zadaje poprawne pchnięcia, nie gubiąc postawy. Prawa noga nie ciągnie się za ciałem. | |
Dattotsu | Motodachi – spycha broń atakującego końcówką swojej, nieco na prawo. | Shuugisha – zmienia strony za pomocą małych szybkich ruchów, używając bioder. | |
Katotsu | Motodachi – spycha broń atakującego, po czym prostuje lewy łokieć do góry za pomocą małego szybkiego ruchu i przyjmuje pchnięcie shitadou. | Shuugisha – prawy nadgarstek wykonuje taki sam ruch jak w chokutotsu. Broń nie jest unoszona lewą dłonią do góry podczas pchnięcia, w trakcie pchnięcia broń nie jest wycofywana. | Pchnięcie powinno być proste. |
Haraizuki / Seme | Motodachi – skraca dystans by harai mogło być wykonane blisko kote. Nie cofa się, zanim shuugisha nie wykona harai.. | Shuugisha – migi harai wykonane jak najbliżej kote partnera. Hidari harai wykonane tylną częścią broni (lufy). Przy shita no harai, prawa dłoń unosi się do góry i wykonuje zagarniający ruch, jak najbliżej kote partnera. | Harai (zbicie) i pchnięcie powinny być wykonane jako jeden ruch. |
Haraizuki / Ouji | Motodachi – pchnięcie jest prawidłowe. | Shuugisha – migi, hidari i shita harai wykonywane szybko, niewielkim ruchem i blisko kote partnera, po czym od razu następuje pchnięcie. Nie wykonuje kroku w tył i nie porusza stopami podczas pchnięcia. | |
Ouyouwaza | Motodachi – powinien wykonywać technikę w odpowiednim dystansie. | Shuugisha – migi no harai waza: debana haraizuki powinno być niewielkie i szybkie. Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko. Po pchnięciu, praca nóg powinna być płynna. Hidari no haraizuki: prawidłowe harai wykonuje się tyłem broni (lufy). Wykonując ofensywne harai, nie powinno się wkraczać zbyt głęboko | Należy unikać nadmiernego hałasu i wydawania z siebie dźwięku. |
Shiai (trwający około 1 minutę) | Podejdź do shai w pełni przygotowany/a i z odpowiednim nastawieniem. Pilnuj prawidłowej postawy i pracy nóg. Zawsze używaj technik, które lubisz i wiesz, że robisz dobrze, nie zapominaj o zanshin. Staraj się nie wykonywać teatralnej walki, ustawiać jej pod siebie. Upewnij się, że masz dobrze założone bogu. |
————————————————
UWAGI DOTYCZĄCE KATA
Wszystkie formy kata powinny być wykonywane w duchu prawdziwej walki, a nie demonstracji. Obydwie osoby powinny zsynchronizować swoje oddechy, trzymać się podstaw i pokazać swoją godność i powagę. Wszystkie elementy (ubiór, kamae, praca nóg, wykonywane techniki, ma-ai, zanshin, wycofanie, naore) powinny być wykonane poprawnie. Formy kata należy wykonywać w spokoju serca i ducha.
Należy oceniać kandydatów, biorąc pod uwagę poniższe punkty, a także to, na który stopień dan (4,5,6,7) są egzaminowani.
Kamae
Motodachi – prowadzi shikata w dobrej postawie
Shuugisha – prawidłowa postawa pełna skupienia i gotowości
Ashisabaki
Palce stóp pracują, a końcówka broni pozostaje w jednym miejscu i nie chybocze się.
Kolejność form kata
Zna dobrą kolejność form.
- Ipponme (sen no waza)
Uchikata – utrzymuje dobrą postawę podczas przyjmowania pchnięcia. Cofa się do pozycji wyjściowej i właściwego dystansu. Obniżając mokuju, by zakończyć formę, końcówka broni jest lekko przechylona na lewo.
Shikata – Widać, że przejmuje inicjatywę podczas chokutotsu. Demonstruje zanshin. Utrzymuje postawę ciała skierowaną bokiem do przeciwnika (hanme). Patrzy przeciwnikowi w oczy przez cały czas trwania kata. Powraca do pozycji wyjściowej. Gdy broń jest skrzyżowana, mokuju stykają się, nie naciskając na siebie, ale nie ma między nimi przerwy.
- Nihonme (sensen no waza)
Uchikata – wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata wykonuje dattotsu, mokuju powinno być nieco na prawo.
Shikata – Nakłada presję na stronę omote, a potem zadaje poprawne pchnięcie. Unik powinien być jak najmniejszy i szybki. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.
- Sanbonme (sensen no waza)
Uchikata – schodzi do gedan i wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata nakłada presję, unosi broń, by otworzyć przeciwnikowi drogę do celu – katotsu.
Shikata – Nakłada presję na górną część ciała uchikata, zadaje pchnięcie katotsu. Prawy nadgarstek musi być w poprawnej pozycji, a lewy łokieć wyprostowany (lecz nie zablokowany, ‘przeprostowany’). Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w prawo. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas.
- Yohonme (sensen no waza)
Uchikata – odpowiada na przyjęcie przez shikata pozycji gedan niewielkim ruchem do góry z chudan. Wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Nakłada presję na gedan przeciwnika obniżając końcówkę broni (kensen).
Shikata – Rozpoczyna od przejścia do gedan no kamae. Gdy uchikata nakłada presję na broń spychając ją w dół, robi unik i zadaje pchnięcie w gardło (nodo), nie dotykając go, ale będąc wystarczająco blisko. Prawa ręka jest z przodu lewej strony klatki piersiowej. Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w lewo.
- Gohonme (gonosen no waza)
Uchikata – pokazuje inicjatywę do ataku.
Shikata – Nie pozwala uchikata na wykonanie pełnego pchnięcia. Wykonuje migi harai tsuki w prawidłowym dystansie maai z szybkim i poprawnym pchnięciem. W momencie, gdy mokuju schodzą się do pozycji wyjściowej, nie powinny napierać na siebie, ani tworzyć między sobą przerwy.
- Ropponme (gonosen no waza)
Uchikata – gdy shikata jest w odpowiednim dystansie do ataku, wykonuje dattotsu.
Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie w reakcji na atak uchikata, hidari harai tsuki. Harai powinno być wykonane z użyciem głównie prawej ręki. Pozostaje w dystansie, nie cofając się. Po pchnięciu, wykonuje duży krok w tył, wycofując silnie mokuju i demonstruje zanshin.
- Nanahonme (gonosen no waza)
Uchikata – przyjmuje nieco wyższy chudan; w momencie dojścia do odpowiedniego dystansu do ataku, natychmiast wykonuje pchnięcie na shitadou przeciwnika.
Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie, w reakcji na atak uchikata, shita harai. Prawa ręka znajduje się nad klatką piersiową, a podczas harai shikata nie cofa się
- Happonme (gonosen no waza)
Uchikata – przyjmuje gedan i, gdy będzie w odpowiednim dystansie do ataku, natychmiast nakłada presję na shitadou przeciwnika. Presja na nodo zmusza shikata do podniesienia broni uchikata. Przyjmując makiotoshi, unikaj sytuacji, gdzie kensen dotknie podłogi.
Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, nakłada presję na gedan przeciwnika. Robi krok w tył, by wykonać makiotoshi, wykorzystując pchnięcie na nodo zadane przez uchikata. Robi zwrot w lewo i wykonuje pchnięcie na do. Makiotoshi i do tsuki powinny stanowić jeden płynny ruch.
Forma jukendo kata | Uchikata | Shikata | Uwagi |
Kamae | Motodachi – prowadzi shikata w dobrej postawie. | Shuugisha – prawidłowa postawa pełna skupienia i gotowości. | |
Ashisabaki | Palce stóp pracują, a końcówka broni pozostaje w jednym miejscu i nie chybocze się. | ||
Kolejność form | Zna i rozumie dobrą kolejność form. | ||
Ipponme (sen no waza) | Uchikata – utrzymuje dobrą postawę podczas przyjmowania pchnięcia. Cofa się do pozycji wyjściowej i właściwego dystansu. Obniżając mokuju, by zakończyć formę, końcówka broni jest lekko przechylona na lewo. | Shikata – Widać, że przejmuje inicjatywę podczas chokutotsu. Demonstruje zanshin. Utrzymuje postawę ciała skierowaną bokiem do przeciwnika (hanme). Patrzy przeciwnikowi w oczy przez cały czas trwania kata. Powraca do pozycji wyjściowej. Gdy broń jest skrzyżowana, mokuju stykają się, nie naciskając na siebie, ale nie ma między nimi przerwy. | Wszystkie formy kata powinny być wykonywane w duchu prawdziwej walki, a nie demonstracji (odnosi się do wszystkich form od 1. do 8.) |
Nihonme (sensen no waza) | Uchikata – wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata wykonuje dattotsu, mokuju powinno być nieco na prawo. | Shikata – Nakłada presję na stronę omote, a potem zadaje poprawne pchnięcie. Unik powinien być jak najmniejszy i szybki. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas. | |
Sanbonme (sensen no waza) | Uchikata – schodzi do gedan i wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Gdy shikata nakłada presję, unosi broń, by otworzyć przeciwnikowi drogę do celu – katotsu. | Shikata – Nakłada presję na górną część ciała uchikata, zadaje pchnięcie katotsu. Prawy nadgarstek musi być w poprawnej pozycji, a lewy łokieć wyprostowany (lecz nie zablokowany, ‘przeprostowany’). Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w prawo. Patrzy w oczy przeciwnika przez cały czas. | Uchikata nie powinien prostować w pełni lewego łokcia. |
Yonhonme (sensen no waza) | Uchikata – odpowiada na przyjęcie przez shikata pozycji gedan napierając niewielkim ruchem do góry z chudan. Wykonuje tylko dwa i pół kroku naprzód, by pozostać tuż poza dystansem maai. Nakłada presję na gedan przeciwnika obniżając końcówkę broni (kensen). | Shikata – Rozpoczyna od przejścia do gedan no kamae. Gdy uchikata nakłada presję na broń spychając ją w dół, robi unik i zadaje pchnięcie w gardło (nodo), nie dotykając go, ale będąc wystarczająco blisko. Prawa ręka jest z przodu lewej strony klatki piersiowej. Wykonując zanshin, robi niewielki zwrot w lewo. | |
Gohonme (gonosen no waza) | Uchikata – pokazuje inicjatywę do i wolę ataku. | Shikata – Nie pozwala uchikata na wykonanie pełnego pchnięcia. Wykonuje migi harai tsuki w prawidłowym dystansie maai z szybkim i poprawnym pchnięciem. W momencie, gdy mokuju schodzą się do pozycji wyjściowej, nie powinny napierać na siebie, ani tworzyć między sobą przerwy. | |
Ropponme (gonosen no waza) | Uchikata – gdy shikata jest w odpowiednim dystansie do ataku, wykonuje dattotsu. | Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie w reakcji na atak uchikata, hidari harai tsuki. Pozostaje w dystansie, nie cofając się. Po pchnięciu, wykonuje duży krok w tył, wycofując silnie mokuju i demonstruje zanshin. | Harai powinno być wykonane z użyciem głównie prawej ręki. |
Nanahonme (gonosen no waza) | Uchikata – przyjmuje nieco wyższy chudan; w momencie dojścia do odpowiedniego dystansu do ataku, natychmiast wykonuje pchnięcie na shitadou przeciwnika. | Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, a następnie, w reakcji na atak uchikata, shita harai. Prawa ręka znajduje się nad klatką piersiową, a podczas harai shikata nie cofa się. | |
Happonme (gonosen no waza) | Uchikata – przyjmuje gedan i, gdy będzie w odpowiednim dystansie do ataku, natychmiast nakłada presję na shitadou przeciwnika. Presja na nodo zmusza shikata do podniesienia broni uchikata. Przyjmując makiotoshi, unikaj sytuacji, gdzie kensen dotknie podłogi. | Shikata – Wykonuje dwa i pół kroku naprzód, nakłada presję na gedan przeciwnika. Robi krok w tył, by wykonać makiotoshi, wykorzystując pchnięcie na nodo zadane przez uchikata. Robi zwrot w lewo i wykonuje pchnięcie na do. Makiotoshi i do tsuki powinny stanowić jeden płynny ruch. | |
Uwagi ogólne | Obydwie osoby powinny zsynchronizować swoje oddechy, trzymać się podstaw i pokazać swoją godność i powagę. Wszystkie elementy (ubiór, kamae, praca nóg, wykonywane techniki, ma-ai, zanshin, wycofanie, naore) powinny być wykonane poprawnie. | Formy kata należy wykonywać w spokoju serca i ducha. | |
Należy oceniać kandydatów, biorąc pod uwagę poniższe punkty, a także to, na który stopień dan (4,5,6,7) są egzaminowani. |
Odpowiedź